Kronik Yorgunluk Sendromu (KYS), kişinin günlük yaşamını ciddi şekilde etkileyen, istirahatle geçmeyen ve en az altı ay süren yoğun yorgunluk hissiyle karakterize edilen bir hastalıktır. Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) tarafından tanımlanan bu durum, yalnızca fiziksel değil, zihinsel fonksiyonları da etkileyerek bireyin yaşam kalitesini düşürür. KYS, bağışıklık sistemi bozuklukları, hormonal dengesizlikler, sinir sistemi işlevlerinde aksama ve enerji üretiminde yetersizlik gibi çok faktörlü nedenlere dayanır.
Neden kronik yorgunluk sendromu, çünkü teşhisi zor, tedavisi ise bütüncül yaklaşım gerektiren bir hastalıktır. Belirtilerinin gribal enfeksiyonlar, depresyon ya da fibromiyalji gibi başka rahatsızlıklarla karıştırılması, hastalığın tanısında gecikmeye yol açabilir. Bu da hastaların yıllarca teşhis konulmadan yaşamlarını zor şartlar altında sürdürmesine neden olur.
Sen de bu problemleri yaşıyor musun?
- Sürekli halsizlik ve tükenmişlik hissi
- Kas ve eklem ağrıları
- Uykuya rağmen dinlenememe
- Odaklanma ve hafıza problemleri (“beyin sisi”)
- Fiziksel efor sonrası durumun kötüleşmesi
Kronik Yorgunluk Sendromu belirtileri genellikle sinsi başlar ve zamanla şiddetlenir. Tanı süreci, diğer tüm hastalıkların dışlanmasına dayanır. Örneğin tiroit bozuklukları, kansızlık veya depresyon gibi benzer tablo çizen hastalıklar test edilir ve elenir. Fizyoterapistler bu süreçte devreye girerek, kişinin fiziksel kapasitesini ölçer, hareket kısıtlılıklarını tespit eder ve detaylı bir fonksiyonel değerlendirme yapar.
Kronik Yorgunluk Sendromuna ne sebep olur, sorusunun cevabı net bir nedeni olmamakla birlikte; viral enfeksiyonlar (EBV, HHV-6 gibi), psikolojik stres, çevresel toksinlere maruz kalma, uyku bozuklukları ve bağırsak florası dengesizlikleri gibi birçok faktör suçlanmaktadır. Klinik Psikonöroimmünoloji (PNI) kitaplarında da belirtildiği üzere, özellikle bağışıklık sistemi ile sinir sistemi arasındaki bağlantılar bu sendromda kritik öneme sahiptir.
3. KYS yaşayan biri olarak en çok hangi zorluklarla karşılaşırım?
- Günlük aktiviteleri sürdürmede ciddi zorlanma
- Sosyal izolasyon ve iş gücü kaybı
- Depresyon ve anksiyete
- Enerji planlaması yapamama
Bu noktada profesyonel destek almak, yaşam kalitesini artırmak için elzemdir.